Hasj tegen hartaanval?
THC, de werkzame stof van cannabis, werkt in zeer lage dosering tegen de westerse doodsveroorzaker nummer één, atherosclerose (aderverkalking). Dat meldt een Zwitsers-Duitse onderzoeksgroep vandaag in Nature. Nederlandse kenners hebben twijfels: de aanpak zou meer nadelen hebben dan voordelen.
THC remt aderverkalking
woensdag 6 april 2005
Zelden kwam een onderzoeksartikel in Nature omkleed met zoveel waarschuwingen. Nee: denk vooral niet dat blowen goed is voor de gezondheid. Nee: marihuana bevordert de werking van uw hart- en bloedvaten niet. En nog eens nee: de hoeveelheden cannabis waarover het onderzoek gaat, zijn veel geringer dan de hoeveelheid hash die blowers in een joint stoppen.
Maar dat gezegd hebbende: THC, de stoned makende stof van marihuana, blijkt aderverkalking bij muizen tot stilstand te brengen. Een Duits-Zwitserse onderzoeksgroep diende de stof (voluit: delta-9-tetrahydrocannabinol) in geringe hoeveelheid toe aan muizen met atherosclerose, en zagen hoe de plaquevorming in hun bloedvaten sterk verminderde. Oók terwijl de diertjes zich volvraten met ongezond, cholesterolrijk voer.
Clinicus Rob Krams van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam heeft echter grote twijfels. "Die muizenonderzoekers kijken altijd naar één plek: net achter de aortakleppen. Maar bij menselijke patiënten kijk je daar niet naar. Ik wil juist weten hoe het in de kransvaten zit, de halsslagader en de vaten naar de benen."
Atherosclerose (aderverkalking) wordt verantwoordelijk gehouden voor ongeveer de helft van alle sterfgevallen in de westerse wereld. Bij atherosclerose ontstaan er in de aderen verdikkingen ('plaques'), die op termijn kunnen leiden tot hartinfarcten, hersenbloedingen en longembolie. Maar bij muizen die behandeld worden met een zeer geringe hoeveelheid THC (één milligram per kilo lichaamsgewicht per dag), blijken die verdikkingen beduidend minder snel te groeien.
Dat komt omdat THC zich bindt aan een aantal grote moleculen uit het immuunsysteem, leggen Sabine Steffens en collega's van de Universiteit van Genève uit in Nature. Zoals 'macrofagen', de vuilniswagentjes van het lichaam, en 'T-cellen', een type witte bloedcel dat indringers opspoort en vernietigt. Normaal gesproken dragen dergelijke bloedlichaampjes bij aan de verdikkingen van de aderwand. Maar nu werden de immuuncellen op non-actief gezet door het hasj-bestanddeel.
Krams: "Het mechanisme is nieuw en leuk, en dat maakt het interessant. Aan de andere kant: het effect dat deze onderzoekers melden is niet echt om over naar huis te schrijven. Met bepaalde medicijnen zien we grotere effecten." Bovendien was de dosis THC wel érg specifiek. Een beetje meer of een beetje minder, en het effect verdween.
Een heel ander probleem is dat het lichaam zijn immuuncellen wél nodig heeft, om echte infecties af te slaan. "Als je het immuunsysteem teveel remt, krijg je dan wel geen aderverkalking, maar bijvoorbeeld wel tuberculose of een andere infectieziekte." Krams ziet dan ook 'niet veel toekomst' voor THC als medicijn tegen aderverkalking. "Ik denk dat deze aanpak niet specifiek genoeg is."
Steffens en collega's zijn positiever. Wellicht wordt het ooit mogelijk om hart- en vaatziekten een halt toe te roepen met een medicijn gebaseerd op THC, opperen ze in Nature. "Onze resultaten geven aan dat afgeleiden van cannabis (...) waardevolle klinische doelen kunnen zijn voor de behandeling van atherosclerose."
Wat immuuncellen eigenlijk te zoeken hebben in verkalkte aderen, is overigens niet geheel duidelijk. Het lijkt zo te zijn dat het afweersysteem de plaques probeert op te ruimen, maar in plaats daarvan de zaak alleen maar verergert. Misschien komt dat omdat de afweercellen zelf veranderen, waardoor het lichaam ze niet meer herkent als lichaamseigen - en ze aanvalt. "Atherosclerose wordt zo een auto-immuunziekte," zegt Krams.
In andere gevallen lijkt er sprake van toeval: iemand heeft een infectie in zijn lichaam, het afweersysteem slaat aan en vervolgens blijven de immuuncellen 'hangen' in de plaques. Het onderzoek richt zich momenteel onder meer op vaccins tegen atherosclerose. Zo'n vaccin zou zich heel specifiek moeten richten op bepaalde eiwitten in de plaque.
En het effect van THC? Geen enkele reden om naar de coffeeshop te rennen, waarschuwt de Amerikaanse expert Michael Roth met nadruk in een begeleidend commentaar in Nature. Cannabisgebruikers zijn immers ook minder beschermd tegen kanker en infecties, hebben een bloeddruk die vervaarlijk op en neer zwiept en hebben minder zuurstofopname in hun bloed. En dan zijn de effecten van de tabak waarmee cannabis dikwijls wordt gerookt nog niet eens inbegrepen.
Maarten Keulemans
Sabine Steffens, Niels Veillard, Claire Arnaud en François Mach: "Low dose oral cannabinoid therapy reduces progression of atherosclerosis in mice." In: Nature, Vol. 434, 782-786 (2005).
Michael D. Roth: "Marijuana and your heart". In: Nature, Vol. 434, 708-709 (2005).
Maar dat gezegd hebbende: THC, de stoned makende stof van marihuana, blijkt aderverkalking bij muizen tot stilstand te brengen. Een Duits-Zwitserse onderzoeksgroep diende de stof (voluit: delta-9-tetrahydrocannabinol) in geringe hoeveelheid toe aan muizen met atherosclerose, en zagen hoe de plaquevorming in hun bloedvaten sterk verminderde. Oók terwijl de diertjes zich volvraten met ongezond, cholesterolrijk voer.
Clinicus Rob Krams van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam heeft echter grote twijfels. "Die muizenonderzoekers kijken altijd naar één plek: net achter de aortakleppen. Maar bij menselijke patiënten kijk je daar niet naar. Ik wil juist weten hoe het in de kransvaten zit, de halsslagader en de vaten naar de benen."
Atherosclerose (aderverkalking) wordt verantwoordelijk gehouden voor ongeveer de helft van alle sterfgevallen in de westerse wereld. Bij atherosclerose ontstaan er in de aderen verdikkingen ('plaques'), die op termijn kunnen leiden tot hartinfarcten, hersenbloedingen en longembolie. Maar bij muizen die behandeld worden met een zeer geringe hoeveelheid THC (één milligram per kilo lichaamsgewicht per dag), blijken die verdikkingen beduidend minder snel te groeien.
Dat komt omdat THC zich bindt aan een aantal grote moleculen uit het immuunsysteem, leggen Sabine Steffens en collega's van de Universiteit van Genève uit in Nature. Zoals 'macrofagen', de vuilniswagentjes van het lichaam, en 'T-cellen', een type witte bloedcel dat indringers opspoort en vernietigt. Normaal gesproken dragen dergelijke bloedlichaampjes bij aan de verdikkingen van de aderwand. Maar nu werden de immuuncellen op non-actief gezet door het hasj-bestanddeel.
Krams: "Het mechanisme is nieuw en leuk, en dat maakt het interessant. Aan de andere kant: het effect dat deze onderzoekers melden is niet echt om over naar huis te schrijven. Met bepaalde medicijnen zien we grotere effecten." Bovendien was de dosis THC wel érg specifiek. Een beetje meer of een beetje minder, en het effect verdween.
Een heel ander probleem is dat het lichaam zijn immuuncellen wél nodig heeft, om echte infecties af te slaan. "Als je het immuunsysteem teveel remt, krijg je dan wel geen aderverkalking, maar bijvoorbeeld wel tuberculose of een andere infectieziekte." Krams ziet dan ook 'niet veel toekomst' voor THC als medicijn tegen aderverkalking. "Ik denk dat deze aanpak niet specifiek genoeg is."
Steffens en collega's zijn positiever. Wellicht wordt het ooit mogelijk om hart- en vaatziekten een halt toe te roepen met een medicijn gebaseerd op THC, opperen ze in Nature. "Onze resultaten geven aan dat afgeleiden van cannabis (...) waardevolle klinische doelen kunnen zijn voor de behandeling van atherosclerose."
Wat immuuncellen eigenlijk te zoeken hebben in verkalkte aderen, is overigens niet geheel duidelijk. Het lijkt zo te zijn dat het afweersysteem de plaques probeert op te ruimen, maar in plaats daarvan de zaak alleen maar verergert. Misschien komt dat omdat de afweercellen zelf veranderen, waardoor het lichaam ze niet meer herkent als lichaamseigen - en ze aanvalt. "Atherosclerose wordt zo een auto-immuunziekte," zegt Krams.
In andere gevallen lijkt er sprake van toeval: iemand heeft een infectie in zijn lichaam, het afweersysteem slaat aan en vervolgens blijven de immuuncellen 'hangen' in de plaques. Het onderzoek richt zich momenteel onder meer op vaccins tegen atherosclerose. Zo'n vaccin zou zich heel specifiek moeten richten op bepaalde eiwitten in de plaque.
En het effect van THC? Geen enkele reden om naar de coffeeshop te rennen, waarschuwt de Amerikaanse expert Michael Roth met nadruk in een begeleidend commentaar in Nature. Cannabisgebruikers zijn immers ook minder beschermd tegen kanker en infecties, hebben een bloeddruk die vervaarlijk op en neer zwiept en hebben minder zuurstofopname in hun bloed. En dan zijn de effecten van de tabak waarmee cannabis dikwijls wordt gerookt nog niet eens inbegrepen.
Maarten Keulemans
Sabine Steffens, Niels Veillard, Claire Arnaud en François Mach: "Low dose oral cannabinoid therapy reduces progression of atherosclerosis in mice." In: Nature, Vol. 434, 782-786 (2005).
Michael D. Roth: "Marijuana and your heart". In: Nature, Vol. 434, 708-709 (2005).
posted by Max at 12:37 a.m.
0 Comments:
Een reactie posten
<< Home